© 2011 John Paul Adams, CSUN
john.p.adams@csun.edu
Franz Ehrle, "Die Chronik des Garoscus de Ulmoisca Veteri und Bertrand Boysset," Archiv fur Literatur- und Kirchengeschichte 7 (Freiburg im Breisgau 1900), 311-420; at 331-333:
1378. Noverint universi, quod anno domini millesimo CCCLXXVIII et die sabati, XXVII mensis marcii, quasi ad duas horas noctis, sancte memorie dominus Gregorius papa XI migravit ad dominum, in Roma. Quo defuncto inceperunt multe murmurationes inter Romanos, mala in cordibus eorum cogitantes, prout facti experiencia manifestavit postea. Nam facta novena pape defuncti, sicuti moris est, Romani pecierunt a dominis cardinalibus papam fieri Romanum vel Ytalicum, ut de cetero deberet Rome remanere, non tunc vi, sed rogando; promitentes eis tute custodire conclavum, ipsosque dominos cardinales conservare absque rumore, iuramento mediante, licet falso. Quibus domini cardinales acquiescentes, conclavium in palacio Sancti Petri, tanquam simplices, dubitando semper, intraverunt, et dum fuerunt intra, credentes per viam Sancti Spiritus aliquem probum virum in papam eligere, ecce Romani, tanquam canes ad vomitum redeuntes cum gladiis et fustibus ac rauconibus portas palacii violenter frangentes et intra penu sive sellarium intrantes tantum de illis bonis vinis, que ibi erant, potaverunt, quod omnes vel quaisi inebriati fuerunt; et ascendentes gradus conclavi in furore populi ad hostium conclavi pervenerunt, una voce clamantes, ululantes sicut porci: 'Romanum volumus papam, vel omnes moriemini.' Quos dum cardinales audiverunt et sencierunt quod iam disrumpebant muros pro intrando conclavum, subito archiepiscopum Baranum Italicum sive Neapolitanum in summum pontificem elegerunt, nullas pro tunc faciendo solepnitates, festinantes, non immerito, ad cameras suas fugiendo, et fracta janua conclavi, intraverunt Romani desperati, ut dictum est, ululantes ad cardinales venientes, ut papam facerent Romanum, totum conclavum et plures domos cardinalium prope Sanctum Petrum disrobantes, ipsosque cardinales capiendo et violanter ducendo usque ad capellam, ubi ipsos, in praesencia Romanorum, dominum cardinalem Sancti Petri oportuit in papam eligere, et ipsi tanquam pape, malegratibus eorum, reverenciam exibere, licet dictus dominus semper clamaret: 'Papa non sum, nec volo esse.' Quibus non obstantibus ipsi Romani eum in cathedra et sede maiestatis posuerunt eum; et ipsi reverenciam pape fieri consuetam exibendo; et creditur, prout verum est, quod si in furore illo cardinales non reverenciam exhibuissent petitam, omnes sub ore gladii cecidissent. Qua facta cardinales, melius quam potuerunt, cum roquetis suis, de palacio exeuntes, aliqui eques, aliqui pedes ad diversa loca extra Romam, de quibus inter ceteros fuit unus, qui vocatur dominus Iacobus de Ursinis, eciam illa nocte aufugerunt. Unde fuit adimpletum dictum prophetae, 'Percuciam pastorem, et dispergentur oves.' Sed illo procurante, qui neminem vult perire, in crastinum dictus archiepiscopus per dictum dominum cardinalem Sancti Petri fuit repertus, et per eum et per aliquos prelatos veste pontificali indutus; nolens tamen officium apostolatus assumere nisi prius venissent cardinales. Quibus auditis venerunt aliqui et ipsum in sede maiestatis posuerunt, solempnitates in talibus fieri consuetas, quae prius obmisse fuerant, faciendo, sic quod nunc gaudet papatu pacifice et quiete. Et omnes cardinales sunt hic reversi et fuerunt in missa papali in Sancto Petri, die veneris, IX mensis aprilis; et die sabati in Ramis Palmarum, quae est X dicti mensis aprilis, fuit datum nomen hora vesperorum pape, quod est Urbanus VI, et dedit indulgenciam per totam septimanam.
Anno domini millesimo CCC LXXVIII, die dominica, XVIII aprilis, que fuit dies sancte pasche, predictus papa Urbanus VI celebravit missam in altare Sancti Petri et ibi fuit consecratus in presencia tocius populi. Et postea missa dicta fuit coronatus in scala Sancti Petri, extra ecclesiam supra unum solerium, quod fuit ibi factum de novo, et in presencia tocius populi. Istis factis predictus papa recessit de Sancto Petro cum XV cardinalibus et pluribus prelatis et ivit captum possessionem sui episcopatus apud Sanctum Iohannem de Leterano; et illa die venit in prandio in palacio suo iuxta Sanctum Petrum.
L'an que desus el jorn ters de novembre son devozion e desacort entre lo papa davant dig e los senhos cardenals.
Item lo colege sen salhi de Roma lo jorn redier d'octobre et aneron sen a Fondis, et aqui de present n'eligeron I autre per papa, e son lo quardenal de Gineva, per son non apelat monsen Robert de Gineva, fraire del conte de Gineva, e fon son titol papa Clement VII.
Item elegit que son papa Clement VII parti de Fondis e venc sen an los cardenals ad Avinhon, eseptat quatre, qu' en remaron a Roma an lo papa permier elegit papa Urban VI.
© 2011 John Paul Adams, CSUN
john.p.adams@csun.edu