Louis Gayet, Le grand schisme d'Occident Les Origines volume 1 (Paris-Florence-Berlin 1889), "Pièces justificatives" pp. 151-155:

 

Ista deposuit R. P. Dominus Petrus [de Croso] cardinalis Arelatensis, olim D. pape Camerarii, super facto intrusionis seu intronizationis Bartholomei olim Barensis Archiepiscopi:

1. In primo: Quod mortuo S. R. D. Gregioro papa XI, die videlicet XXVII mensis martii, anno a nativitate domini MoCCCLXXVIII [March 27, 1378], et corpore suo tradito ecclesiastice sepulture in ecclesia B. Marie Nove de Urbe, iste Bartholomeus in uno ex consiliis que romani tenuerunt super facto electionis interfuit, et, ut audivit a nobile viro Guidone de Pruhinis milite tunc Urbis senatore, ipsis romanis se recommendavit.

2. Item quod die mercuri antequam DD. cardinales intrarent conclave, officiales Urbis juraverunt et promiserunt dictis DD. cardinalibus eos tenere securos in conclavi.

3. Item audivit a pluribus, quod ipse Barensis et abbas Montiscassini inflammabant populum, dum cardinales erant in conclavi, ut clamarent prout clamabant: Romano lo volemo o italiano. Et promisit plura cuidam romano, vocato Nardo spesciario, qui erat de majoribus Urbis, si causam faceret quod eligeretur. Et satis clare apparuit postea, quia post coronationem ipsius Barensis, dictus Nardus pluries jactavit se, etiam dicto D. olim Camerario presente, quod nisi ipse Barensis accederet ea que sibi promiserat antequam eligeretur, ipse diceret terribilia de ipso et talia quod negotia sua male succederent.

4. Item dominica in Passione, existentibus DD. cardinalibus et dicto olim Camerario in dicta ecclesia B. Marie Nove in missa novene que tunc solempniter cantabatur, fuit revelatum ipsi D. olim Camerario, quod aliqui romani insidiabantur sibi, et volebant eum capere in exitu misse, et ducere ante castrum S. Angeli, ubi tum idem D. Camerarius fecerat poni omnia vel saltem majorem partem bonorum et jocalium, et ibi ipsum decapitare, ordinaverant nisi redderet castrum, et omnia que intus erant; ad que providens ipse D. olim Camerarius, statim missa finita, cum modica comitiva, ascendens equm, per vias oblicas et furtive pervenit ad idem castrum et interius intravit, nec ulterius exivit nisi post triduum post intronizationem.

5. Item, ipse D. olim Camerarius fuit cum DD. cardinalibus antequam intrarent conclave in pluribus consiliis, ubi banderenses et alii officiales urbis erant, in quibus tractabant de modo et ubi et qualiter intrarent conclave, sed semper ipsi romani petebant et supplicabant: ut eligerent romanum vel saltem italicum alias videbat apperte maximum periculum imminere.

6. Item, statim mortuo ipso Gregorio, romani receperunt custodiam omnium portarum et pontium, qui per gentes ipsius D> Gregorii dum vivebat custodiebantur, et eos de die et nocte custodiri faciebant, ad finem ne cardinales accederent alibi electionem celebraturi.

7. Item, antequam DD. Cardinales intrarent conclavi, officiales Urbis fecerunt per totam Urbem publice proclamare cum tuba, quod omnis nobiles exirent Urbem, et sub maximis penis, causa, ut verisimiliter creditur, ut non perturbarent quin populares ad conclave accederent. Et licet ipsi officiales fuissent per DD. Cardinales requisiti pluries, ut saltem comites Nolanum et [153] de Fundis et D. Agalpitum de Columpna episcopum Ulixbonensem deputarent pro custodia conclavis, hoc tamen omnino denegarunt.

8. Item, DD. cardinalibus existentibus in conclavi, ipse D. olim Camerarius videbat populum romanum sine nuimero et in maxima quantitate, inter quos erant infiniti rustici montanarii vocati, qui de circumquaque partibus Urbis acceserant, versus palatium, ubi erat conclave, accedentes, et postmodum, de die ac nocte, clamantes voces terribiles, tamen non poterat clare audiri quod dicebant. Audivit etiam dictus D. camerarius campanas S. Petri pulsatas ad modum, ut populus Urbis congregaretur et excitaretur.

9. Item, statim quum officiales Urbis sciverunt dictum D. tunc Camerarium, etiam cum bona et nobili gente de citramontano foro infra castrum, DD. cardinalibus in conclave existentibus, de die et nocte faciebant fieri excubias, etiam et paletias, sive barrerias, ante dictum castrum, et custodiri per gentes armorum, videlicet per Comitem Anguillarum, cum aliis romanis in magno numero, ne per gentes castri posset haberi aditus ad conclave.

10. Item, fracto conclave, et facta electione tali quali, DD. cardinales exiverunt, et unus huc, alter illuc, et videlicet D. N. modernus, D. S. Angeli, S. Eustachii et plures alii DD. cardinales, timore perterriti, extra Urbem affugerunt, et alii in suis domibus se latitaverunt, et dum fuit tarde, plures ex ipsis DD. cardinalibus, videliced primo d. de Verahio, postea DD. de Britania, Vivariensis, de Agrifolio, Pictavensis et Lemovicensis, in habitibus dissimulatis, unus post alium, furtive et sine commitiva, ad dictum castrum, causa securitatis personarum, accesserunt, et illuc se retraxerunt.

11. Item, in crastinum, ipse Barensis, qui infra palatium erat, mandavit ipsis DD. et aliis qui aufugerant, ut ad eum ve[154]niret et intronizarent, qui de majori periculo dubitantes, et videntes castrum non fore victualibus sufficienter munitum, ne familias et bona perderent, prout verisimiliter videbat populum ad hoc inflammatum, paulatim et post plures requisitiones, ad palatium accesserunt.

12. Item, nunquam credidit ipse D. olim Camerarius, audito modo electionis a DD. cardinalibus, quod ipse esse papa, nec pro tali habuit nec intronizatione interesse voluit, nec etiam in coronatione, ymo fingebat se infirmum.

13. Item, quod licet fuerit ad ipsum Barensem reverentiam exhibendo, ut alii, tamen, ut citius potuit, et invito D. Barense, et contra ejus voluntatem, ab Urbe recessit.

14. Item, quod ille populus romanus domos ipsius olim Camerarii, que prope palatium sunt situate, violenter intraverunt, portas, cassias sive archas fregerunt, et eas una cum omnibus munimentis que in dictis domibus erant, et que longissima essent declarare, ab illis domibus extraxerunt, et secum portaverunt, et unam saltem majorem partem biberunt, et quod pejus est, per terram illud seminaverunt.

15. Et ad idem fuerunt in palatio apostolico, et in pluribus hospitiis DD. cardinalium.

16. Item, quod post coronationem, quadam die, cum scriberetur et notificaretur ubique coronatio ipsius Barensis, prefatus D. olim Camerarius scripsit propria manu Regi Franciae, presente D. cardinale S. Eustachii [Pierre Flandrin], per litteram credentie portatam per de Mirolis: quod caveret sibi, nec crederet que sibi scribebantur, quia factum non sic se habebat.

17. Item, quum ipse olim D. Camerarius fuit in Anagnia, pari forma scripsit D. Regine Neapolitane per episcopum Teatinum [Elziarius de Sabrano, Bishop of Chieti], et multis aliis.

18. Item, quod ista pluries dixit D. cardinali moderno Cusentino {Nicolaus de Brancatiis: Eubel I, 27]. Item, quod ipse D. olim Camerarius, dum erat Romae, [155} inducebat quantum poterat dictum Barensem, ut iret Anagniam, ut caperetur, sed dubitans noluit consentire.

19. Item, ipse D. olim Camerarius ordinavit quod, si idem Barensis transiret ante castrum S. Angeli, caperetur per gentes castri, sed de hoc dubitans per illam viam noluit facere iter suum.

20. Item, ante declarationem, ipse olim D. Camerarius pluries tractavit cum Britonibus et aliis gentibus armorum, ut irent, et ipse D. Camerarius volebat ire in papam apud Tiburtin ubi morabatur ille Barensis, sed non potuit cum istis concordare.

21. Item, dixit idem olim Camerarius in conscientia sua, quod ante intronizationem suam diligebat dictum Bartholomeum inter omnes italicos, sed predilexisset ipsum esse papam, quam quemcumque alium italicum, si scivisset ipsum canonice fuisse electum.

---

Petrus de Cros became Archbishop of Arles on August 2, 1374 [Eubel I, 103]. Shortly after the death of Arnaldo Alberti, the Chamberlain of the Holy Roman Church, on June 11, 1375, Cros was named his successor. He followed Pope Gregory XI from Avignon to Italy, and was present at his death bed. He was made a cardinal by the Avignon Pope Clement VII (Robert of Geneva) in his fourth creation, on December 23, 1383, as Cardinal Priest of SS. Nereus and Achilles [Eubel I, 27]. He died at Avignon on November 16, 1388.

Stephanus Baluzius [Étienne Baluze], Vitae Paparum Avinionensium Volume 1 (Paris: apud Franciscum Muguet 1693) column 1302-1309.