Sede Vacante 1277


Encyclical Letter of Nicholas III announcing his election

(January 15, 1278)

John Rymer (editor),  Foedera, Conventiones, Literae et cujuscunque acta publica inter Reges Angliae et alios quosvis... editio tertia (George Holmes) Tomi I Pars II   (Hagae Comitis 1745) ,  pp. 165-166:

 

Nicolaus Episcopus, servus servorum Dei, carissimo in Christo filio [Edwardo] Regi Angliae illustri, salutem et Apostolicam benedictionem.

Immensae Deus potentiae, qui mundum per se condidit, per se regit, nec egit extrinsecus quaesitis auxiliis ad regendum, qui non eguit ad condendum:

Quem enim, sacra scriptura testante, alium constituit super terram? Aut quem alium posuit super eum, quem fabricatus est orbem?  Profecto nullum; sed ipse solus regiminis et gubernationis est Princeps, qui creationis extitit solus Actor;

Ipse quidem Ecclesiae Catholicae, pecularis proculdubio domus suae, peculiaris etiam Civitatis, solus aedificator et custos; ad cujus, sine ipso, custodiam seu structuram, frustra aedificantes alii laborem assumerent, frustra custodiis caeteri vigilarent;

Tanto magis eam specialis regiminis et custodiae cura prosequitur, quanto majori singularitate construxit; siquidem caetera, verbo pressione, sed to sui pretiosi sanguinis effusione fundavit.

Ad hujus autem specialitatis evidentiam, discipulis suis, quos ejusdem quos ejusdem Ecclesiae jecit velud praecipua fundamenta, ego, inquiens, vobiscum sum usque ad consumationem saeculi, suae virtutis assistentiam repromisit; et ipsi Ecclesiae, in Apostolorum Principe, cui, cujusque successoribus commisit ejusdem regiminis Vicariam ait, ego pro te rogavi, Petre, ne deficiat fides tua:

Eandem insuper Vicarium sic esse voluit, vicissitudinariae successionis continuatione, perpetuam; ut, quamquam ipsi Vicarii, ex humanae fragilitatis, conditione, legi mortalitatis addicti, vitae praesentis occasum imperio mortis incurrerent, ipsum tamen Vicariatus officium, substituendorum vicibus, immortale perpetuum remaneret.

Proinde saepefata mater Ecclesia, interdum utili desponsata Pontifici, nuptialibus ornata monilibus, sub sponsi sui ducatu, ejusdem rectoris omnium dirigente potentia, laeta deducitur,

Interdum vero, in pastoris subtractione, viduitatis amictu circumdata, oculis resolutis in lacrimas, ejus sibi queritur adempta solatia, lamenta de illius subtractione multiplicat, et ancxia pro alterius substitutione laborat; eo quandoque prolixius, quo hiis, quorum interest, cum omni diligentia sollerter ac instanter ejusdem Ecclesiae provisioni vacantibus, nichilominus tamen vacationis prolixitatem ingerit, occurrentium casuum qualitas, aliarumque circumstantiarum necessitas, non instantium negligentia, vel voluntas.

Et licet interim eadem Ecclesia, dum ad editionem spiritualis patris, filii, sponsique votivam inititur, parturientis partes experiens, conatus prosequens, et molestias perferens, acerbos dolores sentiat instar illius, tamen consultius ydoneum pariendi tempus expectat, ne inconsultae festinantiae impetu partum praecipitet in abortum.

O!  igitur praesumtuosa judicia murmurantium in Ecclesiae provisione, quam saepe indigne arguunt tarditatem! nam. etsi de providendo utiliter eidem Ecclesiae in generalitate quadam sint eligentium vota concordia, tamen, dum singulariter ad id persona ydonea quaeritur, in hoc nimirium querentium judicia facile non concordant:

Sed et nonnunquam, occulta forsan Dei dispositione, postponendus eligitur, et postponitur praeferendus; sicut hiis accidisse diebus ex nostrorum defectuum consideratione supponimus, et humiliter confitemur.

Nuper enim, faelicis [sic!] recordationis, Johanne Papa praedecessore nostro apud Viterbium, ubi tunc cum sua Curia residebat, ab hac luce subtracto, et ipsius corpore in Viterbiensi Ecclesia cum exequiarum sollempnitate debita tumulato; tandem nos et fratres nostri, quibus nos tunc officii quoad hoc annumerabat equalitas [sic!], in palatio Episcopali convenimus, propensiorem diligentiam desideratae provisioni ejusdem Ecclesiae impensuri;

Et quamquam ille, qui caelesti dat concentui armoniam, nos sub clausura eadem habitantes in unum, ad utilem provisionem ipsius Ecclesiae obtinendam, prout singulorum habebat assertio, unanimes fore sua pietate concesserit, ad consumationem tamen provisionis ejusdem alto suo et secreto consilio dare aliquandiu distulit spiritum unitatis.

Sed demum in die beatae Katerinae missarum sollemniis cum invocatione sancti spiritus celebratis, iidem fratres in humilitatem nostram, utinam! non exorbitante judicio, per viam scrutinii concordantes, nos, tunc sancti Nicolai in carcere Tulliano Diaconum Cardinalem, ad conscendendam Apostolicae dignitatis speculam unanimiter elegerunt; nobis vestem ponderis, universum orbis ambitum continentem , non offerentes tantummodo, sed etiam cum importuna instantia ingerentes.

Verum, ut rei gestae seriem succinctus sermo pertranseat, nedum defectus eosdem ad humiliationem nostram gestimus exprimere, sub humilitatis specie, notam electionis , seu qualiscumque iactantiae ingerat seriosa repetitio veritas; nos gradus altitudinem, et oneris, imminentis tantae altitudinis ascensori, molem nobis, in cardinalatus officio, experientiae longae participio, non ignotam, attenta meditatione pensantes, eligentium et offerentium instantiae insufficientiae nostrae imparitatem objecimus, debilitatem nostram, dictante conscientia, oblatis imparem, cum repetita multotiens relaxationis supplicatione humili, allegantes:

Cumque nec sic cessaret instans fratrum importunitas eorundem, sed vim inferens nostro proposito vehementius, collegi jussus urgeret, nosque violentiam patientes clamaremus lacrimis, nec esset qui auditu exauditionis audiret; vociferaremur gemitu, nec foret qui remissionem injuncti oneris benigno judicio indulgeret; ad illum oculos mentis ereximus, qui, sicut praemittitur, Ecclesiam quam per se fundavit, non negligit [sic!] regere per seipsum; sed quam pie condidit, pie regit; et quamquam de insufficientia nostra tibentes, de superhabundantia [sic!] tamen omnipotentiae suae confisi, humeros summo superhumerali subjecimus, et himiliter jugum subivimus Apostolicae servitutis.

Sperantes quod ipse, qui Petri pedibus marinos vertices inclinavit, ut iter liquidum humanis gressibus solidum praeberet, obsequium nobis, quos, licet indignos, illi sua constituit dignatio successorem, in nostri executione ministerii, humiliabit, per suae virtutis potentiam, colla tumentia superborum, et lapsus in delicta labentium cohibendo, eos in bonorum stabilitate operum solidabit.

Adicit quoque spei nostrae suffragium tua et aliorum catholicorum consideratio Principum, quos et desideramus attentius et speramus fidentius, sic ab illo, per quem Reges regnant, et potentes scribunt justitiam in suis regiminibus dirigi, quod ipsis, per vias rectas, se ac sibi commissos ducentibus populos, grex dominicus, curae nostrae commissus, committentis virtute praeambula, in dilecta Domini tabernacula inducatur.

Ideoque Serenitatem Regiam monemus, rogamus et hortamur in Domino, in remissionem tibi peccaminum suadentes, quatinus prudenter attendens a Rege Regum te Regem datum in gentibus, ut easd regas et dirigas, vitia in illis cohabeas, inserasque virtutes, sic commissas in illas tibi partes proseque studeas, quod te, pro viribus implente quod imminet in universalis injuncti nobis executione regiminis, quoad tuae ditioni subjectos, nobis onere partito, sit levius, et, ministerio tuae in hoc cooperationis adjuti, efficaciter circa salutem omnium, salutis auctoris beneplacitum de suo munere prosequamur.

Illam vero de nobis certam te volumus habere fiduciam, quod tuam et Regni tui prosperitatem paterno zelantes affectu, eam conservare proponimus, et in quibus, cum Deo poterimus, facultate succedente, favorabiliter promovere.

Dat. Romae apud Sanctum Petrum decimo octavo Kal. Februar. Pontificatus nostri anno primo.

 

 


Vapid; rhetorical; grotesquely overworked metaphors; figura etymologica obvious and strained (quaeritur/querentium; postponendus eligitur, et postponitur praeferendus; auditu exauditionis audiret;  superhabundantia humeros superhumerali); pious without religious feeling.

The description of Orsini's modesty and impulse to refuse the Papacy is grotesque in its violence (vim inferens/nosque violentiam patientes/jugum subivimus Apostolicae servitutis) to such an extent that it is positively unbelievable.

Compare the electoral manifesto of John XXI, Qui aeternae legis (October 7,1276),  in Rymer I.ii, p. 153.

 

July 31, 2014 7:57 PM

©2014 John Paul Adams, CSUN
john.p.adams@csun.edu

Valid HTML 4.01 Transitional
Valid CSS!

| Home | | Papal Portraits Home | | Medals Bibliography | | Other Conclaves | | Conclave Bibliography |